Food and Friends visexpert Bart van Olphen is auteur van diverse internationale viskookboeken, eigenaar van YouTube-kanaal Bart’s Fish Tales – dat deel uitmaakt van Jamie Olivers FoodTube – en medeoprichter van het duurzame merk Fish Tales. In de ideale wereld van Bart eet iedereen alleen nog maar 100% duurzaam gevangen vis. Hij zet zich dan ook op alle mogelijke manieren in om zijn missie wijder te verspreiden. Met deze vijf tips van Bart maak jij in de supermarkt, bij de visboer of tijdens een etentje buiten de deur altijd een verantwoorde viskeuze.
1. Keurmerk
‘Let bij het kopen van vis altijd op de aanwezigheid van een keurmerk. Duurzaam gecertificeerde vis is te herkennen aan het MSC- of ASC-keurmerk. Het MSC-keurmerk (Marine Stewardship Council) wordt gegeven aan duurzaam gevangen, traceerbare, wilde vis. De vis is daarmee gegarandeerd op verantwoorde wijze in het wild gevangen, waarbij impact op het ecosysteem en bijvangst tot het minimale worden beperkt en het visbestand in goed beheer gezond wordt gehouden. Het ASC-keurmerk (Aquaculture Stewardship Council) wordt gegeven aan duurzaam gekweekte vis. Dat betekent dat de kwekerij zich onder andere gegarandeerd houdt aan strenge regels voor antibioticagebruik, duurzaam visvoer en goede arbeidsomstandigheden voor het personeel. Verder wordt vaak de vangstmethode vermeld op een verpakking. Bij tonijn is het bijvoorbeeld belangrijk uitsluitend hengel gevangen tonijn te kopen. Onthoudt deze herkenningspunten en lees altijd het etiket als je een product in verpakking koopt.’
2. Onbekende soorten
‘We zijn allemaal dol op zalm, tonijn en kabeljauw. Maar wist je dat het kopen van onbekende soorten een goede manier is om duurzaamheid te bevorderen? Door regelmatig te kiezen voor vissoorten zoals schar, bot en andere platvissen die vaak als bijvangst aan boord komen, verlicht je de visserijdruk op de meest populaire soorten. Ze zijn geweldig van smaak en we moeten vooral genieten van alles wat de zee ons te bieden heeft.’
3. De hele vis
‘Voedselverspilling is wereldwijd een groot probleem. In de viswereld is dat helaas niet anders. De filets genieten hoog aanzien, terwijl de rest van de vis regelmatig in de afvalbak verdwijnt. Zonde! Een vis is in zijn geheel bruikbaar. Koop dus waar mogelijk een hele vis en bereidt hem ook in die hoedanigheid. De wangen zijn een ware delicatesse, de huid kun je – mits knapperig gebakken – gewoon opeten en het visvlees krijgt veel meer smaak als je het op de graat gaart. Alleen maar voordelen dus.’
4. Diepvries en blik
‘Wie echt een duurzame keuze wil maken, eet niet alleen maar verse vis. Diepvries- en blikvis zijn een uitermate verantwoorde keuze. Vis die in de vriezer of het blik verdwijnt is vrijwel altijd op de piek van het seizoen gevangen en dus van de beste kwaliteit. Naast dat dit de smaak ten goede komt, wordt de lekkerste vis voor de rest van het jaar geconserveerd wat betekent dat de visbestanden buiten het hoogseizoen met rust kunnen worden gelaten. Zo blijft de vispopulatie op peil.’
5. Durf te vragen!
‘Wat als je in een restaurant zit of bij de visboer op de markt staat en er nergens een keurmerk, etiket of andere vorm van uitleg te bekennen is? Durf dan te vragen. Roep een kelner bij je en vraag hem of haar of de vis die op het menu staat op duurzame wijze gekweekt of gevangen is, gecertificeerd is of uit een gezond visbestand komt. Vaak wordt al gauw duidelijk of de persoon in kwestie er verstand van heeft. Mocht niemand duidelijkheid kunnen verschaffen, ga er dan van uit dat kweekvis in Europa over het algemeen onder betere omstandigheden is gekweekt dan ver daarbuiten. Wild gevangen is lastiger. Daarbij is het niet alleen belangrijk waar de vis vandaan komt, maar ook om te weten op welke manier die gevangen is en of de impact op het ecosysteem en bijvangst daarbij tot het minimale worden beperkt.
Ook bij een visboer zal de ontbrekende informatie die je gewoonlijk op een verpakking vindt vragen oproepen. Stel ze! Een visboer kan namelijk alleen MSC- en ASC-gecertificeerde vis verkopen als het bedrijf zelf over een certificering beschikt. De winkel of kraam moet daarvoor aan allerlei eisen voldoen – iets wat voor veel visboeren reden genoeg is om niets met MSC of ASC te doen. Vraag je visboer dus altijd naar het duurzame aanbod, want de kans is aanwezig dat hij het wel een verantwoorde keuze voor je heeft, maar het niet als zodanig in de vitrine mag leggen.’
[Credits: fotografie David Loftus]
